Zeven ingrediënten voor draagvlak bij optoppen van gebouwen

1. Onderzoek of instemming nodig is

Bij één eigenaar, zoals een corporatie of belegger, is participatie en draagvlak juridisch niet verplicht. Bij een VvE of bij renovatie in huurwoningen is wél toestemming nodig. Moreel is participatie altijd belangrijk. Niemand is erbij gebaat als verouderde woningen eronder niet ook worden aangepakt; dat zorgt voor wrok.

Bruikbare argumenten:

• Pak de gehele voorraad aan en communiceer dat ook.
• Doe een moreel appèl: optoppen draagt bij aan het oplossen van de woningnood.

2. Bied zittende bewoners voordelen

• Geef hen voorrang op de nieuwe optopwoningen.
• Toevoeging van een lift helpt minder mobiele bewoners.
• Meer bewoners maken voorzieningen als een huismeester of gezamenlijke ruimtes haalbaarder.
• Extra woningen zorgen voor meer leefbaarheid en diversiteit in de wijk.
• Combineer optoppen met renoveren en verduurzamen: meer kwaliteit en comfort en lagere energiekosten.

3. Weeg af: parkeren of woonruimte?

Analyseer de parkeerdruk en beoordeel of extra woningen mogelijk zijn. Pas parkeernormen aan op woningtypes, huishoudenssamenstelling, eigendomsvorm, prijsklasse en locatie. Overweeg maatregelen als vergunningparkeren, wegversmalling of eenrichtingsverkeer.

4. Beperk bouwoverlast

Prefab-oplossingen beperken de overlast tot hooguit enkele dagen. Zo voorkom je langdurige hei-overlast.

5. Bied tijdelijke vervangende woonruimte

Als werkzaamheden langer duren, kunnen bewoners tijdelijk elders ondergebracht worden, bijvoorbeeld in een hotel of vakantiewoning.

6. Kom ondernemers tegemoet

Winkels en voorzieningen in de plint kunnen hinder ondervinden. Bied compensatie of alternatieven om omzetverlies op te vangen.

7. Investeer in goede voorlichting en participatie

• Geen traditionele zaalbijeenkomsten: werk met kleinere bijeenkomsten en statafels per thema.
• Vertel een helder en eerlijk verhaal, zonder valse beloftes.
• Zorg dat je feiten paraat hebt over parkeren, bezonning en overlast.
• Luister naar bewoners en werk samen aan oplossingen. Voorlichtingsbijeenkomsten zijn slechts één activiteit van het participatieproces.

Serious game: belangen afwegen bij optoppen

De provincie Zuid-Holland ontwikkelde een serious game waarin belanghebbenden oefenen met het afwegen van elkaars belangen. Deelnemers denken na over situaties zoals ouderen die slecht ter been zijn, gezinnen in kleine woningen of zorgen over zonlicht en parkeren.

Bron: Platform31 - 14 mei 2025
Foto: Platform31