Woonlab versnelt samenwerking en woningbouw in Limburg
De provincie Limburg lanceerde afgelopen juni het Woonlab, een platform waar kennis, ervaring en ideeën over woningbouw worden gedeeld. Het doel is om betrokkenen bij de Limburgse woningopgave te verbinden, kennis uit te wisselen en het vertrouwen tussen gemeenten en marktpartijen te versterken.
Het Woonlab komt voort uit de Woondeal Limburg, die tot 2030 bijna 30.000 nieuwe woningen wil realiseren. De provincie heeft de regie en ondersteunt gemeenten bij het behalen van hun doelen. Daarbij worden gemeenten, projectontwikkelaars, corporaties en andere partners samengebracht om gezamenlijke uitdagingen aan te pakken.
Volgens opgavemanager Rudolph Klarenaar is het Woonlab geen wondermiddel, maar een platform dat samenwerking en kennisdeling stimuleert. Het richt zich op de hele keten: van architecten tot makelaars en adviseurs. Uit gesprekken met gemeenten bleek behoefte aan extra capaciteit en kennisuitwisseling. Daarom is binnen het provinciale versnellingsmenu geld vrijgemaakt voor kennisontwikkeling via het Woonlab.
Het lab voorziet in deze behoefte met lesprogramma’s, fysieke bijeenkomsten en een online community op LinkedIn. Daar kunnen deelnemers praktijkervaringen delen en vertrouwen opbouwen. Gebrek aan vertrouwen tussen gemeenten en marktpartijen vormt volgens Klarenaar vaak een rem op woningbouw. Het Woonlab creëert ruimte voor ontmoeting en gesprek over achterliggende belangen.
De provincie geeft zelf het goede voorbeeld door het advies- en instemmingsrecht bij buitenplanse omgevingsplanactiviteiten (BOPA’s) voor woningbouwprojecten te versoepelen. Gemeenten mogen nu zelfstandig besluiten over woningbouw binnen bestaand bebouwd gebied, wat de doorlooptijd verkort van achttien naar acht weken. Het Woonlab past in diezelfde lijn van versnellen en versoepelen, maar dan gericht op samenwerking en kennis.
Het lesprogramma van het Woonlab start dit najaar. Gemeenten, corporaties en marktpartijen volgen gezamenlijk modules en werken aan casussen. Fysieke bijeenkomsten worden gecombineerd met online kennisdeling. Volgens Klarenaar leren partijen zo dezelfde taal spreken, wat samenwerking buiten de lesdagen makkelijker maakt.
Daarnaast worden binnen het Woonlab nieuwe samenwerkingsvormen en bouwconcepten onderzocht, zoals parallel plannen en modulair bouwen. In Noord-Limburg lopen al pilots waarbij gemeenten en marktpartijen samen plannen ontwikkelen. Het platform biedt ruimte om zulke initiatieven te bundelen.
De provincie ziet dat Limburg na jaren van krimp juist groeit. Sinds de coronaperiode neemt de bevolking toe, wat de woningbehoefte vergroot. Daarom wordt onder de naam ‘Limburg Centraal’ gewerkt aan een gezamenlijke propositie met de zes grootste gemeenten. Zij willen rond intercitystations tot 2040 ruimte maken voor ruim 30.000 woningen.
De provincie streeft naar verdichting in stedelijke gebieden en behoud van leefbaarheid in dorpen via het ‘straatje erbij’-initiatief, dat circa 3.000 woningen toevoegt aan randen van kernen. Zo wordt ingespeeld op de groei van kleinere huishoudens, zoals starters en zestigplussers.
Bron: Stadszaken - 27 augustus 2025
Foto: Provincie Limburg
