Steeds meer animo voor optoppen van woningen in Rotterdam
"Waarom zou je niet kiezen voor een laagje extra?"
Rotterdam zet optoppen in als slimme manier om het woningtekort aan te pakken. De gemeente moedigt deze duurzame benadering aan en zet zich in om het proces inzichtelijker te maken voor initiatiefnemers, ondanks eventuele technische en juridische obstakels. Een 'laagje extra' op maat kan helpen om een leefbare en compacte stad te creëren.
Een van de grootste opgetopte gebouwen ter wereld staat in Rotterdam: de Karel Doorman. Daarbovenop zijn 117 appartementen gebouwd. Ook op andere plekken, zoals de Fenixloods en Pakhuis Santos, zijn nieuwe verdiepingen toegevoegd.
Optoppen krijgt nu meer bekendheid, maar bestaat al langer. In de jaren '80 werden in Rotterdam woningen opgetopt met Trespaplaten, gemaakt van hard kunststof. Dat werd toen soms in de volksmond 'stadsvernieling' genoemd. Dat gebeurde bijvoorbeeld op Katendrecht. "Het is echt heel lelijk, maar ook deel van onze stadsgeschiedenis", zegt burgerraadslid Gerben van Dijk. Inmiddels zijn deze woningen gerenoveerd, waarbij de oude details weer tevoorschijn zijn gehaald.
Tweede laag op de stad
De wens voor extra woningen is gegroeid, maar de 'stadsvernieling' is verleden tijd. De naoorlogse gebouwen met platte daken in Rotterdam zijn bovendien perfect voor optoppen, stelt Yvonne Rijpers, optopregisseur bij gemeente Rotterdam. "We hebben bijna een tweede laag van de stad waar we op kunnen bouwen."
Veelbelovend, maar obstakels
Optoppen is geen eenvoudig proces, maar het is veelbelovend. De gemeente wil het optoppen graag stimuleren en zet zich in om het proces inzichtelijker te maken voor initiatiefnemers. De gemeente werkt bijvoorbeeld al samen met woningcorporaties zoals SOR, die momenteel 40 woningen toevoegt op ouderenflat Klapwiek. Bij koopflats is dit echter moeilijker, omdat dan alle eigenaren akkoord moeten zijn. De gemeente wil woningeigenaren hierbij ondersteunen.
Een initiatiefnemer die wil optoppen, heeft met meerdere factoren rekening te houden. De gemeente helpt zoveel mogelijk om hierin obstakels weg te nemen.
Vaak kunnen bestaande gebouwen meer gewicht aan dan gedacht, waardoor ze geschikt zijn voor optoppen. Om dit te realiseren is soms wel een aanpassing van het bestemmingsplan nodig. De gemeente heeft ook aandacht voor stadsgezichten en balans in de wijk. Gerben van Dijk zegt hierover: "Als je kijkt naar oude stadswijken, moet je de zorgvuldige afweging maken of optoppen niet ten koste gaat van het karakter van zo'n wijk. Maken we hier een goede stad mee?"
Andere obstakels zijn de strenge parkeernormen en de ontheffingsvergoeding aan de gemeente bij waardestijging. Daarom biedt de gemeente ontwikkelaars aan het begin van het proces al een quickscan aan, zodat ook huidige bewoners weten waar ze aan toe zijn en niet voor verrassingen komen te staan.
Waarom niet?
Bij optoppen is er niet één recept. Er moet voortdurend gekeken worden hoe het zorgt voor interactie met de stand. Uiteindelijk gaat het om de vraag: "Waarom zou je hier niet kiezen voor een laagje extra?" "Die vraag mag echt wel vaker gesteld worden", vindt Gerben van Dijk.
Bron: Rijnmond - 11 april 2025
Foto: Google Streetview
