Parallel plannen versnelt woningbouw

Het kan, het mag en het moet sneller

15 mei 2025

2 minuten leestijd

bouwsystematiek

De woningbouw in Nederland stagneert, terwijl de vraag groeit. Versnelling is echter haalbaar, zonder dat dit leidt tot kwaliteitsverlies. Parallel plannen, waarbij stappen gelijktijdig worden doorlopen, biedt uitkomst. Tijdens het Jaarcongres Stedelijke Transformatie werd duidelijk: het kan, het mag en het moet sneller. Zolang er anders samengewerkt wordt.

Evelyn Rademaker, partner bij Fakton, stelde op het Jaarcongres Stedelijke Transformatie dat planprocessen van gemiddeld zes naar twee jaar teruggebracht kunnen worden door noodzakelijke stappen parallel te schakelen. "Dat is geen rocket science, we kunnen er vandaag mee beginnen."

Focus op sleuteloverdracht

Het ministerie definieert parallel plannen als het gelijktijdig uitvoeren van samenhangende fases binnen een bouwproject. Rademakers is van mening dat de huidige situatie van het een-voor-een uitvoeren van fases binnen planprocessen moet veranderen. Ze maakt een vergelijking met andere sectoren, waar ook niet zoveel planning nodig is. "Waarom doen wij dat wel?" De focus moet niet liggen op het stedenbouwkundig plan, maar op de overdracht van sleutels aan de nieuwe bewoners.

Geen tijd meer om af te wachten

Op het eerste gezicht lijkt parallel plannen de kwaliteit te schaden. Daarom zijn in 2023 woningbouwprojecten in vier pilotgemeenten onderzocht: Alphen aan den Rijn, 's-Hertogenbosch, Eindhoven en Teylingen.

Chris Kuijpers, directeur-generaal Volkshuisvesting en Bouwen, is enthousiast over de eerste uitkomsten van de pilots: "De voordelen van parallel plannen zijn zo evident, dat je wel een heel goed verhaal moet hebben om het niet te doen." Hij adviseert ontwikkelaars om vooral niet te wachten tot de pilots zijn geëvalueerd, zich erin te verdiepen, gebruik te maken van de beschikbare hulpmiddelen en er vooral mee aan de slag te gaan.

Vijf stappen naar versnelling

Rademakers stelt dat het bij het organiseren van het planproces vooral om een andere wijze van samenwerking gaat. Ze gaat uit van vijf stappen:

Naar voren halen van deelprocessen: aspecten uit het planproces, zoals ontwerpen en juridische verkenning, kunnen vaak tegelijk plaatsvinden.
Geconcentreerd in de tijd kortcyclisch werken: een inclusief team plant in periodes van acht weken tot aan de bouwstart. Vooraf bepaalde participatieperiodes helpen om langdurige vertraging te vermijden.
Continue uitwisseling van informatie: een goede stakeholderanalyse en nauwe samenwerking zorgen voor vooruitgang.
Besluitvormingsprocessen indikken: niet alles hoeft in detail. Standaardisatie versnelt stappen.
Adaptieve procesonderdelen: veranderende omstandigheden worden vroeg gesignaleerd en flexibel verwerkt.

Het omschakelen vraagt om een andere kijk op de volgorde van dagelijkse activiteiten. Bij woningnood zoals we momenteel ervaren, is het toegestaan om ander gedrag te vertonen en er moet nu iets veranderen.

Bekijk ook het webinar van Stadszaken en Sweco: