Lochem bouwt in 1,5 jaar tijd 22 woningen voor statushouders
“Van praten naar doen. Niet in aantallen, maar in betekenis.” Het is de rode draad die doorklonk tijdens de bijeenkomst in Lochem van het vernieuwingsnetwerk: de sociale bouwers. Deze themabijeenkomst over de kracht van kleinschalige projecten werd geleid door transitie-expert Pepik Henneman van De Bouwcampus en werd georganiseerd op initiatief van Mia Buddingh van SVN. In een tijd waarin woningbouw vooral lijkt vast te lopen in regels, procedures en bezwaren, laat dit Gelderse stadje zien hoe het óók kan: in slechts anderhalf jaar tijd realiseerde Lochem 22 nieuwe woningen voor statushouders. En dat midden in een bestaande wijk, met draagvlak, snelheid en samenwerking.
Het begon met een duidelijke boodschap van de burgemeester: “Op dit veldje komt het.” Niet of, maar hoe. En daarmee zette hij de toon voor een unieke samenwerking tussen gemeente, bewoners, woningcorporatie, netwerkbeheerder en bouwers. Geen lange discussies, wel intensieve afstemming. De gemeente kocht de grond, bestelde alvast de flexibele industriële woningen, nog vóór overigens de formele procedures waren afgerond, en sloot een innovatief huurcontract met de woningcorporatie, die zelf formeel geen nieuwbouw mag plegen.
De aanpak loonde: bewoners werden actief betrokken, bezwaren bleven uit en tijdens de kijkdag kwamen maar liefst 150 buurtbewoners kennismaken met hun nieuwe buren. “Leefbaarheid ontstaat in de wijk,” benadrukte Henneman. “Juist daar zijn kleine aantallen woningen van groot belang.”
Lef
Dat het zo snel ging, is te danken aan bestuurlijk lef en een slimme aanpak. Vergunningen liepen parallel, obstakels werden creatief omzeild. Een voorbeeld? De netbeheerder kon geen tijdige aansluiting garanderen. De oplossing: een tijdelijke aansluiting met accupakket, die de woningen voorziet van stroom en op piekmomenten bijspringt. “Een slimme, tastbare oplossing,” aldus een van de deelnemers.
De bijeenkomst in Lochem was meer dan een terugblik. Het was ook een oproep tot actie. Want, zo werd gesteld: “Als we leefbare kernen willen, moeten we anders denken over woningbouw. Niet bouwen om de cijfers, maar bouwen voor mensen.”
Plek om te wonen
De echte winst zit volgens de aanwezigen in de manier waarop dit project werd aangevlogen: als het creëren van een zorgzame woongemeenschap. Geen anonieme rijtjeshuizen, maar een plek waar mensen kunnen wonen, ontmoeten en onderdeel worden van de wijk. Of, zoals een deelnemer het verwoordde: “Kijk niet alleen naar de aantallen. Kijk naar de meerwaarde voor de omgeving én voor het individu.”
Er klonk ook een pleidooi voor meer ruimte voor burgerinitiatief: CPO’s, wooncoöperaties, SACO-projecten. En vooral: laat jongeren en andere bewoners dromen over hun eigen buurt en geef die plannen bestuurlijke rugdekking.
365 dagen inspiratie
Initiatiefnemers Antonie ter Harmsel (directeur van Hodes) en Elizabeth Engelsman Van Sonsbeeck sluiten de bijeenkomst af met de ambitie om als vernieuwingsnetwerk elk kwartaal een thematische sessie te organiseren rond een van de vijf knelpunten in de sociale woningbouw: aansluiting, grond, proces, bouw en financiering. Met als doel: elke dag van het jaar een inspirerend voorbeeld delen van hoe het wél kan.
In Lochem is dat alvast gelukt. Op een veldje, met lef, daadkracht en vertrouwen. En met 22 nieuwe woningen die laten zien dat kleine aantallen een groot verschil kunnen maken.
Bron: De Bouwcampus
