Grote steden vrezen stilvallen woningbouw door netcongestie
Grote steden vrezen dat de woningbouw stilvalt door netcongestie als op 1 januari nieuwe regels ingaan voor aansluiting op het elektriciteitsnet. Nu hebben nieuwe woningen en kleinverbruikers nog voorrang, maar steden als Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag zijn bang dat dit vervalt. Volgens hen kan dit de bouw van zo’n 160.000 woningen raken.
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) komt met een nieuw prioriteitenbeleid voor het overvolle stroomnet. De vier grote steden stuurden hierover een brief aan demissionair minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei. Zij vragen duidelijke communicatie over de invoering en gevolgen van de regels en garanties voor een zorgvuldige overgang, zodat de woningbouw niet tot stilstand komt. De gemeenten willen daarover in gesprek met ACM, Netbeheer Nederland en het ministerie.
Sinds 2022 kunnen grootverbruikers geen nieuwe aansluiting meer krijgen. Er is een wachtlijst ontstaan waarbij de ACM bepaalt wie wel of geen aansluiting krijgt. Vanaf januari komen ook bedrijven met kleinverbruik op die wachtlijst. De wethouders waarschuwen dat het risico op stilvallende woningbouw en het verlies van vertrouwen bij ontwikkelaars zeer groot is. Die onzekerheid kunnen steden zich volgens hen niet permitteren in de huidige woningcrisis.
Minister Hermans meldde aan de Tweede Kamer dat de wachtrij voor grootverbruikers is opgelopen tot 14.000 aanvragen. Het gaat om nieuwe en verzwaarde aansluitingen. Nieuw ingevoerde oplossingen, zoals flexibele contracten, komen nog onvoldoende van de grond. De minister benadrukt dat er de komende jaren volop wordt gewerkt aan uitbreiding van het elektriciteitsnet, met onder meer 50.000 transformatorhuisjes. Toch leidt dit niet meteen tot meer netcapaciteit. Omdat ruimte en kosten beperkt zijn, wil ze vooral inzetten op flexibel gebruik van het net.
Bij kleinverbruikers wil Hermans het gebruik buiten piekuren financieel belonen. In 2028 moet een nieuw laagspanningsnet beschikbaar komen dat de druk verder moet verlichten.
Volgens het kabinet zijn gemakkelijke oplossingen niet meer voorhanden. Alleen door samenwerking tussen overheid, netbeheerders, bedrijven en gemeenten, en door bestaande procedures fundamenteel te herzien, kan netcongestie structureel worden aangepakt. Dat is volgens zowel de minister als de steden essentieel om woningbouw, economie en de energietransitie voort te zetten.
Bron: Binnenlands Bestuur - 2 oktober 2025
Ministerie van Klimaat en Groene Groei - 6 oktober 2025
Foto: Unsplash
