De houtbouwrevolutie in Nederland

De bouwsector is verantwoordelijk voor 40 procent van de wereldwijde co2-uitstoot. In het Klimaatakkoord staat dat de sector in 2050 circulair en klimaatneutraal moet zijn. Houtbouw helpt, omdat co2 wordt vastgelegd in het materiaal, terwijl beton en staal juist veel uitstoten.

Van brug naar woningbouw

De Passerelle in Zwolle, een 130 meter lange houten brug, laat zien wat er technisch mogelijk is. In totaal is 1.500 m3 hout gebruikt, waarin 1 miljoen kilo co2 zit opgeslagen. Zulke voorbeelden versnellen de acceptatie van hout in woningbouw.

Sinds 2019 is er veel gebeurd op het gebied van houtbouw. Waar architecten als Bjarne Mastenbroek en Marco Vermeulen destijds nog spraken van een noodzakelijke schaalsprong, staan er nu ruim 35 grote houten gebouwen in Nederland. In 2026 zijn dat er naar verwachting negentig, waaronder twee multifunctionele torens in Eindhoven die het grootste hybride-houten gebouw ter wereld moeten worden. Het aandeel houtbouw bij woningcorporaties steefg van 4 procent in 2022 naar 8 in 2023 en zal in 2026 uitkomen op 13 procent van alle nieuwbouwwoningen.

In 2021 ondertekende Amsterdam samen met veertien gemeenten en marktpartijen het Convenant Houtbouw Metropoolregio Amsterdam. Doel: in 2025 moet 20 procent van de woningbouw een houtconstructie hebben. Het aandeel is inmiddels gegroeid van 0,5 naar 5 procent. Naast afzonderlijke houten gebouwen ontstaan nu hele gebiedsontwikkelingen in hout, zoals de Nelson Mandelabuurt in Amsterdam-Zuidoost.

Voorbeelden van hout in woningbouw:

• Switi (Amsterdam-Zuidoost): 24 rijwoningen en 45 appartementen, grotendeels biobased materialen. Het complex werd in vier maanden gebouwd met kruislaaghout, als een soort bouwpakket.
• The Urban Woods realiseert in Delft een toren van 31 meter met honderd middenhuurappartementen. Het concept moet de komende jaren ook in andere steden verschijnen.
• Finch Buildings ontwikkelt sinds 2014 houten modules en realiseerde al veertien projecten, waaronder een complex met 158 huurwoningen in Haarlem.

Houtbouw is gemiddeld duurder dan beton en staal. De businesscase vraagt daarom om nieuwe regels en subsidies.Het helpt om CO₂-opslag financieel te waarderen, zoals bij de introductie van cerfiticaten voor biobased bouwen. Ook moet regelgeving aangepast worden, omdat hout vaak ten onrechte minder duurzaam scoort dan beton.

Steeds meer architecten en bouwbedrijven richten houwbouwafdelingen op, er is sinds 2023 een hoogleraar houtbouw aan de TU Delft en de eerste Dag van de Houtbouw trok veel belangstelling. Beleggers tonen eveneens interesse, mede door aankomende EU-regels die strengere eisen stellen aan de klimaatimpact van woningen.

Hout als middel, niet doel

Architect Jan Nauta benadrukt dat houtbouw een middel is om duurzamer te bouwen. Hergebruik en beperking van materialen zijn minstens zo belangrijk. Toch groeit houtbouw snel uit tot het symbool van circulair bouwen.

Bron: De Volkskrant - 2 september 2025
Foto: Unsplash