Biobased bouwen: duurzaam, maar nog geen wondermiddel
Biobased materialen dragen bij aan CO₂-reductie, maar de invloed op comfort, energiegebruik en netbelasting blijft beperkt
Biobased materialen zoals hout, stro, hennep en vlas winnen terrein in de woningbouw vanwege hun natuurlijke oorsprong, lage milieubelasting en CO₂-opslagcapaciteit. Ze verminderen stikstofuitstoot en het gebruik van fossiele grondstoffen. Maar wat betekenen ze echt voor energieprestatie, zomercomfort en netbelasting?
Biobased isolatiemateriaal kan hittestress beperken door warmte vertraagd door te laten (faseverschuiving). Bij schuine daken is dit effect vooral merkbaar, omdat deze langdurig worden verwarmd. Hier maken biobased isolatiematerialen echt het verschil: ze houden de zolder langer koel, in tegenstelling tot lichte isolaties zoals glaswol of PIR.
Isolatiemateriaal is niet bepalend voor energieverbruik
Het isolatiemateriaal is niet bepalend: het energieverbruik van een woning hangt vooral af van ontwerp, oriëntatie en installaties. Zoninstraling, raamoppervlak, interne warmtelasten en ventilatie bepalen hoeveel energie nodig is. Een goede combinatie van zonwering, nachtventilatie en massa is effectiever dan alleen een biobased wand. Het effect op jaarbasis blijft beperkt en is vooral seizoensgebonden. Faseverschuiving werkt hierbij ondersteunend, maar niet doorslaggevend.
Vochtregulatie en netcongestie: beperkte rol voor biobased
Biobased materialen kunnen de luchtvochtigheid stabiliseren; toch is dit effect in goed geventileerde woningen met wtw-installaties verwaarloosbaar. Ook kunnen ze bijdragen aan een lagere koelvraag in de zomer en daarmee netcongestie helpen beperken, vooral in gebouwen zonder zonnepanelen. In de winter bieden biobased materialen echter weinig extra's voor het beperken van de warmtevraag.
CO₂-reductie blijft sterkste troef
Biobased materialen leveren winst op het gebied van CO₂-reductie en circulaire bouw. Ze kunnen zomercomfort verbeteren, vooral in lichte constructies. Maar claims over comfort, energiegebruik en netbelasting zijn vaak overschat. Ze maken pas echt verschil in combinatie met goed ontwerp en installatiekeuzes.
Bron: Duurzaam Gebouwd - 9 juli 2025
Foto: Unsplash
