Friesland laat zien dat betaalbaar en biobased bouwen nu al kan
Minister Keijzer bezoekt innovatieve bouwprojecten en benadrukt dat wet- en regelgeving meer ruimte moet bieden
Demissionair minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) bracht een werkbezoek aan Friesland in het kader van het programma Innovatie en Opschaling Woningbouw. Ze zag dat snel, circulair en betaalbaar wonen nu al mogelijk is.
Het bezoek startte bij Bouwgroep Dijkstra Draisma in Dokkum, waar Biense Dijkstra de Smûk-woning introduceerde: een houten, CO₂-negatieve en betaalbare woning met isolatie van vezelhennep, lisdodde en miscanthus. Volgens Dijkstra ligt de kracht in de lage prijs en standaardisering. Aanpassen aan het Bouwbesluit zou de woning duurder maken; daarom moeten regels worden aangepast aan innovatieve concepten, niet andersom.
Wetten en regels
Keijzer noemde de Smûkwoning mooi, duurzaam, ruimtelijk en betaalbaar en stelde dat wet- en regelgeving meer ruimte moeten bieden. Ze ergert zich aan overbodige regels die goede initiatieven blokkeren, al benadrukte ze dat oplossingen niet alleen bij de overheid liggen: de sector moet ook zelf verantwoordelijkheid nemen.
Fryske Vezelhennepdeal
Ook Heijmans liet in Heerenveen zien dat industrieel en biobased bouwen betaalbaar kan. Het bedrijf produceert woningen die grotendeels binnen het Bouwbesluit passen, maar pleit voor continuïteit in afname en opschaling.
Hier werd ook de Fryske Vezelhennepdeal besproken, waarin boeren, verwerkers, bouwers, corporaties, overheden en kennisinstellingen afspraken maakten om drie jaar lang in duizend projecten hennep te gebruiken. Dit geeft producent GreenInclusive zekerheid om een fabriek in Drachten te bouwen en biedt boeren een nieuw verdienmodel. Al tachtig boeren wachten om mee te doen, maar opschaling blijft lastig zolang regelgeving en afname onzeker zijn.
Friesland als koploper en proeftuin
Tijdens een panelgesprek werd benadrukt dat samenwerking in de keten cruciaal is. De vezelhennepketen heeft in Friesland geleid tot meer communicatie en vertrouwen, maar volgens Keijzer moet de bouwsector weer leren samenwerken.
De boodschap uit Friesland is duidelijk: technisch kan er vandaag al snel, betaalbaar en toekomstbestendig worden gebouwd. Wat nog ontbreekt, zijn landelijke kaders die innovatie en opschaling mogelijk maken.
Bronnen: Omrop Fryslân - 18 augustus 2025
Bouwend Nederland - 18 augustus 2025
Cobouw - 21 augustus 2025
Foto: Dijkstra Draisma
Oorspronkelijk geplaatst op: 19 augustus 2025 | Laatste wijziging: 21 augustus 2025
